تعیین حریم رودخانه با روش های عددی و تجربی (مطاله موردی حوضه آبریز درودزن و بختگان)

روندیابی سیلاب عملیاتی است که توسط آن مشخصات و خصوصیات جریان مثل عمق، سرعت، دبی، تنش برشی جداره و .... در پایین دست به کمک اطلاعات معلوم بالادست تعیین می گردد. به کمک این عملیات می توان به مدیریت آب های سطحی و تخمین حریم و تعیین پهنه بندی رودخانه ها اهتمام ورزید. امروزه به واسطه گسترش روش های مختلف، یافتن مناسبترین مدل روندیابی سیل بزرگترین چالش محسوب می شود. در مطالعه حاضر با انتخاب بازه ای از رودخانه کر به طول 200/39 کیلومتر به بررسی چندین روش هیدرولوژیکی و هیدرولیکی روندیابی سیلاب شامل مدل های ماسکینگام، کانوکس، آت کین اصلاحی، موج سینماتیکی، ماسکینگام کونژ و مدل عددی موج دینامیکی به کمک نرم افزارهای mike 11 و excel پرداخته شده است. همچنین در برآورد پارامترهای هر روش با توجه به نوع هیدرولوژیکی یا هیدرولیکی آن، از الگوهای مختلفی نظیر الگوی حداقل مربعات، ضریب همبستگی، ترسیمی، آنالیز رگرسیون، رگرسیون چند بخشی، اداره حفاظت خاک ایالات متحده، ضریب میانگین، شماهای عددی صریح و ضمنی بهره برده شده است. سپس با استفاده از معیارهای آماری، مقایسه ای بین نتایج روش های مختلف صورت گرفته است و پس از انتخاب بهترین روش روندیابی سیلاب با توجه به ژئوگرافی حوضه اقدام به تعیین حریم رودخانه و پهنه بندی سیلاب در منطقه مورد مطالعه شده است. در این مطالعه علاوه بر بررسی نتایج روشهای مختلف روندیابی، برای اولین بار رابطه ای نوین در رودخانه کر ارائه شده که بدون نیاز به عملیات روندیابی سیلاب حداکثر عرض جریان سیل و حداکثر مساحت تحت پوشش سیل (پهنه سیل) را در پایین دست پیش بینی می کند. این روابط بر اساس معادلات رگرسیونی درجه سوم تا پنجم بین میزان دبی، عرض سطح جریان سیل و مساحت تحت پوشش سیل در مطالعات پهنه بندی سیلاب ارائه و به کمک آن قابلیت پیش بینی پهنه بندی سیل توسط هر روش تجربی دیگری قابل محاسبه است.